Απογευματινά Προγράμματα

Γενικά

Το απογευματινό πρόγραμμα της Σχολή Τυφλών δίνει την ευκαιρία σε μαθητές και μαθήτριες με Οπτική Αναπηρία να εκπαιδευτούν σε εξειδικευμένα μαθήματα που θεωρούνται απαραίτητα στο χώρο της εκπαίδευσης ατόμων με ΟΑ, όπως Γραφή και Ανάγνωση Braille, Ηλεκτρονικά Μέσα και Υπολογιστές, Προσανατολισμός και Διακίνηση, Δεξιότητες Μελέτης κ.α.

Προσφέρονται επίσης μαθήματα του γενικού αναλυτικού για ενίσχυση των μαθητών και μαθητριών σε συγκεκριμένα θέματα όπως Ελληνικά, Μαθηματικά, Αγγλικά, Τέχνη κ.α. Το απογευματινό πρόγραμμα είναι εμπλουτισμένο και με θέματα που προάγουν τις κοινωνικές δεξιότητες, την ψυχολογική ενδυνάμωση, την προσωπική φροντίδα και υγιεινή, την υγιή απασχόληση κ.α.

Περιγραφή Μαθημάτων

1. Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές

1.1 Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές για Αρχάριους

Διδασκαλία βασικών δεξιοτήτων χρήσης ΗΥ και λογισμικών πρόσβασης (Supernova Magnifier, Supernova Magnifier and Speech, Dolphin Screen Reader, NVDA)

1.2 Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές για Προχωρημένους

• Προγράμματα του Microsoft Office (εκδόσεων 2013 και μετά)
• Προετοιμασία για εξετάσεις ECDL (European Computer Driving License) Standard
• Αποκατάσταση και Επαγγελματική Αποκατάσταση (σε περιπτώσεις απώλειας όρασης, αλλαγής της κατάστασης όρασης ή/και αλλαγής/απόκτησης επαγγέλματος)
• Εφαρμογές και Προγράμματα που επιθυμεί να μάθει κάποιος όπως χρήση διαδικτύου, ηλεκτρονική αλληλογραφία, Media Editing Software.
• Για εκπαίδευση με σκοπό τη ψυχαγωγία, θα δημιουργηθούν ομάδες λίγων ατόμων, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα ελεύθερων ωρών σε  θέματα , ενημέρωσης,  εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης και επικοινωνίας.

2. Ηλεκτρονικά και άλλα Τεχνικά Μέσα και Βοηθήματα

Τα μαθήματα θα έχουν διάρκεια όση απαιτείται για να εκπαιδευτεί ένα άτομο με Οπτική Αναπηρία στη χρήση της συσκευής που επιθυμεί να χρησιμοποιήσει, μετά από σχετική αξιολόγηση και μετά από ραντεβού.

• Τηλεοράσεις Κλειστού Κυκλώματος
• Αναγνωστικές Μηχανών (ClearReader+ και αντίστοιχων)
• Κινητά τηλέφωνα (Smartphones)
• Οθόνης Μπρέιλ (αυτόνομης ή σε σύνδεση με ΗΥ ή άλλη συσκευή).

3. Γραφή και ανάγνωση στο Ελληνικό σύστημα Μπρέιλ

Τα μαθήματα Μπρέιλ έχουν στόχο την εκμάθηση ή την βελτίωση της γνώσης του συστήματος Μπρέιλ (γραφή και ανάγνωση). Απευθύνονται σε άτομα που δεν γνωρίζουν και επιθυμούν να μάθουν το σύστημα γραφής και ανάγνωσης Μπρέιλ αλλά και σε άτομα που ήδη το γνωρίζουν και θέλουν να το βελτιώσουν.

4. Γραφή και ανάγνωση στο αγγλικό σύστημα Μπρέιλ

Τα μαθήματα του αγγλικού Μπρέιλ στόχο έχουν στόχο την εκμάθηση ή/και την βελτίωση της γνώσης του αγγλικού συστήματος Μπρέιλ (γραφή και ανάγνωση).

Απευθύνονται σε άτομα που δεν γνωρίζουν και επιθυμούν να μάθουν το σύστημα γραφής και ανάγνωσης αγγλικού Μπρέιλ αλλά και σε άτομα που ήδη το γνωρίζουν και θέλουν να το βελτιώσουν. Τα μαθήματα αφορούν και τα δύο επίπεδα Grade 1 και Grade 2 (contracted).

5. Προσανατολισμός και Διακίνηση

Τα άτομα με οπτική αναπηρία, τόσο εκείνα με μειωμένη όραση όσο και τα εντελώς τυφλά, έχουν τη δυνατότητα να διακινούνται ανεξάρτητα σε εσωτερικούς και σε εξωτερικούς χώρους αφού περάσουν από ειδική εκπαίδευση στον Προσανατολισμό και στη Διακίνηση.

Στη Σχολή Τυφλών, ο Προσανατολισμός και η Διακίνηση διδάσκονται από ειδικευμένες εκπαιδεύτριες και περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Δεξιότητες συνοδού (τεχνική συνοδείας τυφλών από βλέποντες συνοδούς τυφλών για εύκολη και ασφαλή διακίνηση).
• Διακίνηση σε εσωτερικούς χώρους με τεχνικές προστασίας σώματος.
• Τεχνική χρήσης ειδικού μπαστουνιού (λευκό μπαστούνι) για ασφαλή διακίνηση.
• Διδασκαλία χρήσιμων διαδρομών στην περιοχή κατοικίας του εκπαιδευομένου, στο χώρο εργασίας του και γενικά όπου ο ίδιος επιθυμεί να διακινείται (υπεραγορά, καφετέρια, περίπτερο, κ.ά.).
• Εκπαίδευση στη Διακίνηση με διάφορα μεταφορικά μέσα αλλά και σε κυλιόμενες σκάλες περιστρεφόμενες πόρτες κ.ά.

6. Δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης

Τα μαθήματα αυτά έχουν ως στόχο να βοηθήσουν τους εκπαιδευόμενους να αποκτήσουν γνώσεις και να αναπτύξουν δεξιότητες σε θέματα που αφορούν την καθημερινή ζωή με απώτερο σκοπό την ανεξαρτησία τους και την αυτόνομη διαβίωσή τους.

Τα θέματα που περιλαμβάνει το μάθημα είναι:

• Προσωπική υγιεινή (ό,τι αφορά την υγιεινή του σώματος)
• Ενδυματολογικός κώδικας
• Οργάνωση και φροντίδα του σπιτιού
• Συμπεριφορά στο τραπέζι (χρήση μαχαιριού / πηρουνιού, σερβίρισμα, στρώσιμο τραπεζιού κ.ά.
• Ετοιμασία μικρών γευμάτων.

7. Καλαθοπλεκτική

Σκοπός του μαθήματος είναι να βοηθήσει τους εκπαιδευόμενους να αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες που έχουν σχέση με την Καλαθοπλεκτική. Επιπρόσθετα, να εξοικειωθούν με τα διάφορα υλικά και εργαλεία που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή καλαθιών. Μέσα από τις βασικές γνώσεις και δεξιότητες που το μάθημα θα προσφέρει, οι εκπαιδευόμενοι θα κληθούν να αναπτύξουν το ενδιαφέρον και το μεράκι τους στην τέχνη της Καλαθοπλεκτικής με αποτέλεσμα στο μέλλον να ασχοληθούν, αν το επιθυμούν, ερασιτεχνικά ή επαγγελματικά με το θέμα. Παράλληλα όμως, οι εκπαιδευόμενοι μέσω του μαθήματος της Καλαθοπλεκτικής, θα έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν την απτική τους ευαισθησία και αντίληψη, δεξιότητες που είναι εξαιρετικά σημαντικές για άτομα με απώλεια όρασης.

8. Τέχνη (Κεραμική-Γλυπτική-Ζωγραφική)

Στόχος των μαθημάτων είναι η δημιουργική έκφραση, η πειραματική χρήση των μέσων της εικαστικής δημιουργίας (τεχνικές, εργαλεία, υλικά), η εκμάθηση μεθόδων για την κατασκευή πήλινων αγγείων, έργων κεραμικής, γλυπτικής και ζωγραφικής και γενικά η καλλιέργεια δεξιοτήτων. Παράλληλα όμως, οι εκπαιδευόμενοι μέσω του μαθήματος της Τέχνης, θα έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν την απτική τους ευαισθησία και αντίληψη, δεξιότητες που είναι εξαιρετικά σημαντικές για άτομα με απώλεια όρασης.

9. Μουσική

Στόχος του μαθήματος είναι η εκμάθηση κάποιου μουσικού οργάνου (μπουζούκι, πιάνο, ντραμς, βιολί, κιθάρα). Το μάθημα προσφέρεται τόσο σε αρχάριους όσο και σε προχωρημένους εκτελεστές οργάνων καθώς επίσης και σε φοιτητές ωδείων που χρειάζονται στήριξη στις σπουδές τους.

10. Μουσικό Μπρέιλ

Εκπαίδευση στη γραφή και ανάγνωση του μουσικού κώδικα Μπρέιλ. Τα μαθήματα απευθύνονται σε άτομα χωρίς καθόλου όραση που δεν γνωρίζουν και επιθυμούν να μάθουν το μουσικό σύστημα γραφής και ανάγνωσης Μπρέιλ αλλά και σε άτομα που ήδη το γνωρίζουν και θέλουν να το βελτιώσουν.

11. Οικογενειακή Αγωγή-Αγωγή Υγείας (για μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου)

Στόχος είναι να βοηθήσει τους εκπαιδευόμενους να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες πάνω σε θέματα που αφορούν την οικογένεια. Τα θέματα που περιλαμβάνει το μάθημα είναι:

• Γάμος και οικογένεια (στοιχεία που χαρακτηρίζουν το γάμο, προϋποθέσεις επιτυχίας, ελεύθερη συμβίωση, σχέσεις με το άλλο
  φύλο, κριτήρια επιλογής συντρόφου)
• Υγεία γονέων (υγιεινές συνήθειες, αναπαραγωγικό σύστημα, οικογενειακός προγραμματισμός, εγκυμοσύνη, τοκετός, έκτρωση, πρόβλημα γονιμότητας)
• Οικονομικά οικογένειας (διαφήμιση, καταναλωτής, παράγοντες που επηρεάζουν την καταναλωτική συμπεριφορά της οικογένειας, διαδικασία λήψης καταναλωτικών αποφάσεων, διαμόρφωση καταναλωτικής συμπεριφοράς, οικογενειακός προϋπολογισμός, τρόποι πληρωμής προϊόντων και υπηρεσιών κ.λπ.).
• Κατοικία (υγιεινή κατοικίας, ατυχήματα στο σπίτι).

12. Συναισθηματική υγεία, ενδυνάμωση και εξέλιξη

Ομαδικές ή ατομικές συναντήσεις και σύντομης διάρκειας σεμινάρια με στόχο την ενίσχυση της θετικής εικόνας του μαθητή και την ανάπτυξη των ικανοτήτων του να ανταποκρίνεται σε ρόλους και καταστάσεις.

Η γνωριμία με τον εαυτό μας και η ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης βοηθά το άτομο να γίνεται πιο αποτελεσματικό σε προσωπικό, κοινωνικό αλλά και επαγγελματικό επίπεδο.

Η διαχείριση των συναισθημάτων, του άγχους και πολλών άλλων καταστάσεων που πιθανώς να δυσκολεύουν το μαθητή, το βοηθούν να κτίσει μια καλύτερη αυτοεικόνα με περισσότερο αυτοέλεγχο και αισιοδοξία για αντιμετώπιση των καθημερινών προκλήσεων.

Το Πρόγραμμα θα λειτουργεί με την καθοδήγηση της κλινικής ψυχολόγου της Σχολής Τυφλών και τη συνεργασία του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.

13. Μαθηματικά

Τα μαθήματα προσφέρονται ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε μαθητή ή ομάδας μαθητών για ενίσχυση τους στο μάθημα των Μαθηματικών στα συνηθισμένα σχολεία. Ιδιαίτερα σε θέματα όπου ο μαθητής με μειωμένη ή καθόλου όραση αντιμετωπίζει, λόγω της αναπηρίας, δυσκολία να αντιληφθεί σχήματα, διαγράμματα ή περιστροφές σχημάτων, η εξειδικευμένη παρέμβαση του εκπαιδευτικού της Σχολής Τυφλών θα υποβοηθήσει τη διδασκαλία στη συνηθισμένη τάξη. Για τους χρήστες του κώδικα ανάγνωσης και γραφής Μπρέιλ, διδάσκεται το Μπρέιλ των Μαθηματικών.

14. Φιλολογικά Μαθήματα (Ν. Ελληνικά, Αρχαία, Ιστορία)

Τα μαθήματα προσφέρονται ανάλογα με το επίπεδο και τις ανάγκες του κάθε μαθητή ή ομάδας μαθητών για ενίσχυση τους στο πεδίο των φιλολογικών (Νέα Ελληνικά, Αρχαία, Ιστορία) στα συνηθισμένα σχολεία.

15. Ιταλικά

Στόχος του μαθήματος είναι η εκμάθηση της ιταλικής γλώσσας, στο επίπεδο που επιθυμεί ο κάθε εκπαιδευόμενος. Γνωριμία με την Ιταλία και την ιταλική κουλτούρα, διάλογος, επικοινωνία, λογοτεχνία, γραμματική. Η ιταλική γλώσσα είναι ευχάριστη, πολύ μελωδική και πολύ εύκολη στην εκμάθηση.

16. Αγγλικά

Τα μαθήματα προσφέρονται ανάλογα με το επίπεδο και τις ανάγκες του κάθε μαθητή ή ομάδας μαθητών για ενίσχυση τους τόσο στο μάθημα της Αγγλικής στα συνηθισμένα σχολεία ή και στο Πανεπιστήμιο αλλά και για σκοπούς εξωτερικών εξετάσεων ή επικοινωνίας. Για τους χρήστες του κώδικα γραφής και ανάγνωσης Μπρέιλ, διδάσκεται το Μπρέιλ των Αγγλικών.

17. Γυμναστική-Χορός-Παιχνίδι

Τα μαθήματα έχουν στόχο την ανάπτυξη και βελτίωση των κινητικών δεξιοτήτων των μαθητών όπως καθορίζονται στα αναλυτικά προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας ανάλογα με τις ανάγκες και δυνατότητες των μαθητών. Οι μαθητές με οπτική αναπηρία χρειάζονται περισσότερες ευκαιρίες για κίνηση και άθληση καθώς η απώλεια όρασης πιθανόν να επηρεάσει την ομαλή εξέλιξη της κινητικότητάς τους. Σε ένα ελεγχόμενο κι ασφαλές περιβάλλον όπως αυτό της Σχολής Τυφλών, με τα κατάλληλα μέσα, οι μαθητές με απώλεια όρασης νιώθουν ασφαλείς να κινηθούν γνωρίζοντας ότι δεν κινδυνεύουν να τραυματιστούν. Στο μάθημα, οι μαθητές θα πρέπει να είναι ντυμένα με αθλητικές φόρμες και αθλητικά παπούτσια.

18. Δεξιότητες Μελέτης

Οι μαθητές με οπτική αναπηρία, αντιμετωπίζουν πάρα πολύ συχνά, μεγάλες δυσκολίες στην οργάνωση της μελέτης τους. Αντιμετωπίζουν συχνά δυσκολίες όπως π.χ. την τακτοποίηση της τσάντας, των βιβλίων, τετραδίων και σημειώσεων μέχρι και τον τρόπο που πρέπει να εργαστούν για να είναι λειτουργικοί και αποδοτικοί στην τάξη. Συνήθως, αυτό που παρατηρείται είναι μια κάπως χαώδης κατάσταση, πολύ αργοί ρυθμοί διεκπεραίωσης εργασιών, κόπωση και καθόλου επιθυμητά αποτελέσματα. Όλα είναι συνδεδεμένα, τις περισσότερες φορές, με την απώλεια όρασης.

Το μάθημα αυτό στοχεύει στην ενίσχυση των δεξιοτήτων μελέτης και οργάνωσης των μαθητών (συγύρισμα τσάντας, εντοπισμός βιβλίων/τετραδίων, συγύρισμα κασετίνας, εξάσκηση στους ενδεδειγμένους τρόπους εντοπισμού και καταγραφής λύσεων/απαντήσεων/σημειώσεων, εξεύρεση πηγών πληροφοριών κ.τ.λ.). Δεν είναι αυτοσκοπός του μαθήματος αυτού η περάτωση της κατ’ οίκον εργασίας του μαθητή. Ωστόσο, αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί, όταν προσφέρεται, για ανάπτυξη των πιο πάνω δεξιοτήτων.

19. Θεατρικό Παιγνίδι

Στα πλαίσια του μαθήματος τα παιδιά έχουν την ευκαιρία μέσω του θεατρικού παιγνιδιού να αποκτήσουν επίγνωση των ικανοτήτων τους, να συνηθίσουν στο να εξοικειώνονται με τον άλλο, να δείχνουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους. Το θεατρικό παιγνίδι αποτελεί ένα εργαλείο που επιτρέπει στα παιδιά να μειώσουν την ανασφάλεια και το φόβο που αισθάνονται στο χώρο του σχολείου, να αποφορτίζονται - εκτονώνονται. Υποδύονται ρόλους και τις πιο πολλές φορές τα σενάρια που χρησιμοποιούν είναι απόρροια της καθημερινότητάς τους, είτε τα έχουν συναντήσει στην τηλεόραση ή σε παραμύθια.

Το θεατρικό παιγνίδι συμβάλλει στην ενίσχυση των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ των παιδιών, στη δημιουργία ομάδων και στην ανάπτυξη ή βελτίωση κοινωνικών δεξιοτήτων. Ειδικότερα, αποτελεί μία διαδικασία αλληλεπίδρασης, αφού κάθε παιδί που συμμετέχει σ' αυτό κινείται, μιλάει, πράττει, ασκεί και δέχεται επιρροή από τις πράξεις και τη συμπεριφορά των άλλων παιδιών, αναπτύσσει τη φαντασία του και τη δημιουργικότητά του. Παράλληλα, το θεατρικό παιγνίδι σημαίνει ομαδικό παιγνίδι και ως τέτοιο ενισχύει την κοινωνικοποίηση των μελών του, μέσω μουσικής και κίνησης, ανάγνωσης και δραματοποίησης παραμυθιών, ασκήσεων συντονισμού, ορθοφωνίας μέσω λεκτικών παιγνιδιών, ασκήσεων εμπιστοσύνης, μνήμης, αλλά και δραστηριοτήτων που έχουν να κάνουν με την αναγνώριση του χώρου.

Στην περίπτωση των ατόμων με οπτική αναπηρία, το θεατρικό παιγνίδι αποτελεί ένα πολύ ευχάριστο μέσο για την διδασκαλία και ανάπτυξη της «γλώσσας του σώματος»: διδασκαλία/απόκτηση εκφράσεων προσώπου, χειρονομιών και σωστής στάσης και τοποθέτησης του σώματος στο χώρο.

20. Τοξοβολία

Είναι ένα σχετικό καινούριο άθλημα στο οποίο τα άτομα με οπτική αναπηρία παρουσιάζουν πολύ καλά αποτελέσματα. Η τοξοβολία είναι μια δραστηριότητα που είναι σχετικά στατική και βασίζεται στην συγκέντρωση παρά στην όραση. Γίνεται με τη βοήθεια ειδικού εξοπλισμού. Βοηθά στην ανάπτυξη της αυτοσυγκέντρωσης, της αυτοπειθαρχίας, της ισορροπίας και της αυτοπεποίθησης. Οι συμμετέχοντες χρειάζεται να είναι ντυμένοι με άνετα ρούχα (φόρμες) και με αθλητικά παπούτσια.